Skoro sve bolesti moguće je izlečiti ako se otkriju na vreme, a preporuka je da se sa redovnim posetama ginekologu krene od 21. godine života ili ranije po potrebi, savetuje dr Tomislav Stefanović.

Redovna poseta lekaru je najbolji način da otkrijete bolest na vreme, a posebno kada je reč o ginekološkim problemima. Poznato je da je rak dojke izlečiv u više od 90 odsto slučajeva ukoliko se dijagnostifikuje u ranoj fazi, pa je zato najveća usluga koju možete da učinite svom zdravlju da redovno posećujete ginekologa. Prim. dr sci. med. Tomislav Stefanović objašnjava kada treba početi sa pregledima i u kojim situacijama se treba javiti lekaru i pre redovne kontrole.

PAPA test

Ne postoje jasni kriterijumi za definisanje kada započeti redovne posete ginekologu. Postoje preporuke da se sa redovnim pregledima krene od 21. godine života ili u situacijama kada se jave simptomi kao što su vaginalni iscedak, krvarenje iz genitalnih organa, bolovi u trbuhu, izostanak menstrualnog krvarenja, bolne menstruacije i drugo.

Godišnji ginekološki pregledi koji bi trebalo da se rade svake godine podrazumevaju skrining za karcinom grlića materice (PAPA test, a ukoliko je neophodno HPV tipizacija i kolposkopski pregled), zatim kod mlađih žena i onih sa seksualnim ponašanjem koje je povezano sa većim rizikom za nastanak seksualno prenosivih infekcija potreban je redovan skrining na uzročnike tih infekcija.Takođe, potreban je ultrazvučni pregled, odnosno druge dijagnostičke procedure u zavisnosti od toga da li se pacijentkinje leče ili ispituju zbog nekog specifičnog ginekološkog problema.

Početak PAPA testiranja (skrining za karcinom grlića materice) definisan je na osnovu preporuka vodiča za skrining karcinoma grlića materice i razlikuju se od zemlje do zemlje. Prema preporukama, u našoj državi organizovanim skriningom bi trebalo da budu obuhvaćene žene od 25. do 65. godine života, a u zavisnosti od procene ginekologa, skrining može početi ranije i trajati duže od ovog vremenskog okvira, što procenjuje nadležni ginekolog - objašnjava dr Stefanović i dodaje da osobe koje imaju nekoga sa karcinomom grlića u porodici moraju na redovne kontrole prema preporuci nadležnog ginekologa, bez dodatnih intervencija ili češćih poseta ginekologu nego što bi inače bilo savetovano.

Kontrola u trudnoći

S obzirom na to da je trudnoća "drugo stanje", pored navedenih redovnih ginekoloških pregleda radi praćenja trudnoće potrebni su dodatni obstetrički pregledi čiji cilj je praćenje stanja majke i ploda. I u ovom slučaju postoje neki pregledi koji su redovni i uobičajeni, kao oni koji se rade dodatno u zavisnosti od procene ginekologa na osnovu anamnestičkih i kliničkih podataka. Za svaku ženu u periodu pre začeća bilo bi korisno da se konsultuje sa ginekologom o eventualnim neophodnim merama kojima bi se predupredilo nastajanje komplikacija u ranoj trudnoći i eventualni nastanak anomalija ploda (npr. pacijentkinje koje boluju od šećerne bolesti) - objašnjava dr Stefanović

Potom, u zavisnosti od starosti trudnoće, rade se određeni testovi za skrining i dijagnostiku genetskih poremećaja ploda (biohemijski testovi, ultrazvučni pregledi, testovi na osnovu analize slobodne DNK u krvi majke, tzv. NIPT test, a kao dijagnostički rade se biopsija horionskih čupica, amniocenteza i kordocenteza). Tokom daljeg toka trudnoće prati se rast ploda i potreban je ultrazvučni pregled u svrhu detekcije anatomskih anomalija ploda. Do porođaja neophodni su i testovi za procenu kondicije ploda. Naravno, tokom trajanja trudnoće redovno se prati i stanje majke.

Policistični jajnici

Policistični jajnici (PCOS) se mogu manifestovati velikim brojem simptoma. Većina njih nastaje kao posledica povećane koncentracije androgena (muških polnih hormona u krvi).Mogu da budu estetski kao što su akne, pojačana dlakavost (hirzutizam), masna koža, zatim mogu da se jave nepravilni ciklusi sa vrlo neredovnim krvarenjima. Takođe, pacijentkinje sa PCOS mogu imati probleme sa smanjenom plodnošću tj. nastankom trudnoće. PCOS zahteva pažljivu kliničku, laboratorijsku i ultrazvučnu dijagnostiku i terapiju koja je usmerena u zavisnosti od tegoba koje su nastale. Za rešavanje problema smanjene plodnosti usled PCOS postoji više tretmana koji se primenjuju nakon detaljnog ispitivanja pacijentkinje.
Pregledi u menopauzi

S obzirom na to da je tokom menopauze smanjena funkcija jajnika i dolazi do smanjenja koncentracije estrogena, ovaj period je povezan sa raznim simptomima kao što su valunzi, promene raspoloženja, nesanica, depresija, preznojavanja itd., što se može rešiti ili ublažiti primenom hormonske supstitucione terapije. U daljem toku zbog smanjenja hormona treba u dogovoru sa nadležnim lekarom povremeno uraditi i procenu gustine kostiju (ne spada u ginekološke preglede) imajući u vidu moguće probleme kao što su smanjenje koštane gustine u različitom stepenu i posledične prelome - kaže dr Tomislav Stefanović.